(zapis 42) Ksywki znad murawy

Pomysł zajęcia się przydomkami świata futbolu tlił się u mnie od dawna. Pierwotnie chciałem się ograniczyć tylko do ptasich nazw. Dojrzałem jednak do szerszego przedstawienia tego zagadnienia. Jak się okazało przy wertowaniu danych - piłkarskie ksywki to niezwykle bogaty i wdzięczny temat. Czasem aż dziw bierze jak można nazywać piłkarską drużynę. Na brak inwencji w tej materii nie powinno się narzekać. Postanowiłem sporządzić zestawienie tych najoryginalniejszych. Posiadanie "genu sportowej rywalizacji" doprowadziło do przydzielenia im miejsc. Tradycyjnie zapraszam już do miłej lektury i owocnej zabawy!
Kilka moich przemyśleń zanim przejdę do clou. Osób przystępujących do pisania prac dyplomowych zachęcam skierować wzrok ku boiskowym pseudonimom. Pole do popisu jest tu ogromne. Dobrze byłoby kompleksowo zająć się ich etymologią (pochodzeniem nazwy), zakresem przedmiotowym (czyt. tego czego przydomki dotyczą) i samymi twórcami. Jako, że naukowcem nazwać się nie mogę, to i podszedłem do zadania powierzchownie. Może jestem trochę leniwy :) Bardzo popularne jest nadawania zwierzęcych przezwisk. Nic tak nie podnosi morale jak nawiązywanie do drapieżników. Nie zaskakuje więc wysyp "Lwów", "Tygrysów", "Rekinów", "Lisów", "Orłów" itd. Niezwykle cenione jest ptactwo. W Europie (najbardziej środkowo-wschodnia) orle ksywki są powszechne. W sumie to nie dziwi, gdy uzmysłowi się jak wielką estymą ten majestatyczny ptak jest darzony (często umieszcza się go na godłach państwowych). Specyfika miejsca zamieszkania też ma swoje znaczenie. Jeśli dany klub znajduje się nad morzem, w mieście portowym to z łatwością powstają "Mewy" i "Delfiny". Zauważalną praktyką reprezentacji małych krajów wyspiarskich jest posiłkowanie się nazwami ryb. Poza fauną jest jeszcze flora. Roślinne imiona nie należą do rzadkich. Przodują chyba kwiaty, lecz napotkać można również na drzewa, owoce tudzież warzywa. Popularne są także kolory. Mianowanie poszczególnych ekip wynika wprost z barw ich strojów czy herbów. Do tego dochodzi ich zależność z terminologią zwierzęcą czy roślinną. Dla przykładu: zespół grający w żółtych koszulkach staje się "Kanarkami". Kolejnym widocznym motywem jest sfera mitów i bytów abstrakcyjnych. W tym zakresie pojawiają się stworzenia wynikająca z legend (smoki, latające konie) czy produktów kultury masowej (smerfy). Nie przedłużając, tylko wymienię inne obszary "żerowania". Są nimi: zawody i klasy społeczne, przedmioty, zjawiska atmosferyczne, emocje, osoba sponsora oraz inne. Osobliwym przypadkiem na jaki trafiłem jest...wypowiedź trenera sprzed wieku czy pseudonim wynikający z roślinności jaka rosła na polu, zanim zamieniono je na boisko piłkarskie. I nieco o źródłach powstawania. Są nimi kibice danego zespołu bądź fani rywali (przynajmniej w ujęciu wtórnym). Żadna ksywka nie utrzyma się w obiegu, jeżeli nie zostanie przyswojona przez szerokie masy. Zakończę na takiej oto oczywistości.

Lokata nr 50    Bobry

FC Paços de Ferreira ..... klub z Portugalii

Są to fajne gryzonie: robią tamy i tną zębami drzewa niczym piła. Niemniej z piłką nożną nic nie mają wspólnego. Wpada w ucho

Lokata nr 49    Dęby

Real Oviedo ..... klub z Hiszpanii

Niby dęby kojarzą się dobrze (siła, wielkość), jednak z drzewami jest pewien kłopot. Zawsze można zażartować, iż piłkarze grają jakby mieli drewniane nogi

Lokata nr 48    Bandyci

NK Domžale ..... klub z Słowenii

Bez komentarza :)

Lokata nr 47    Pekin

IFK Norrköping ..... klub z Szwecji

To fajna historia. Wiele już lat temu pewien uznany szwedzki podróżnik miał w szkole w Norrköping wykład ze swojej wyprawy po Chinach. Mówił wówczas o dwóch chińskich stolicach - Pekinie (na północy) i Nankinie (na południu). Miejscowi przełożyli to własną sytuację. Otóż, Norrköping ("Północne Miasteczko") leży kilka kilometrów od Söderköping ("Południowe Miasteczko")

Lokata nr 46    Kardynałowie

Independiente Santa Fe ..... klub z Kolumbii

Osobliwy pseudonim, acz logiczny jeżeli pozna się kilka informacji. Klub od swego zarania bardzo utożsamiał się z religią katolicką. Nazwa "Santa Fe" z języka hiszpańskiego oznacza dosłownie "Świętą Wiarę", a dawny herb klubu posiadał krzyż

Lokata nr 45    Chłopcy Chłopcy

RPA ..... reprezentacja kraju

Jeden z bardziej znanych przydomków futbolowego środowiska, którego rozpoznawalność jeszcze bardziej wzrosła dzięki organizacji Mistrzostw Świata 2010

Lokata nr 44    Nuklearni

NK Krško ..... klub z Słowenii

W mieście ulokowana jest elektrownia atomowa

Lokata nr 43    Wulkaniczna Drużyna

Deportivo Pasto ..... klub z Kolumbii

Miasto Pasto leży u podnóża najbardziej aktywnego w Kolumbii wulkanu

Lokata nr 42    Wzór do Naśladowania

Al-Fateh SC ..... klub z Arabii Saudyjskiej

Nie mogłem powinąć tej ksywki w dzisiejszym rankingu. Wręcz uszy bolą od drętwości oraz pompatyczności tej nazwy (być może to wina tłumaczenia)

Lokata nr 41    Miedziowe Kule

Zambia ..... reprezentacja kraju

Zambia jest jednym z ważniejszych eksportów miedzi na świecie. Drugi komplet strojów mają właśnie w kolorze tego cennego metalu

Lokata nr 40    Zielone Brzuszki

León ..... klub z Meksyku

Wywołuje on u mnie serdeczny uśmiech. Przydomek pochodzi od koloru koszulek

Lokata nr 39    Smogowcy

Middlesbrough FC ..... klub z Anglii

Termin wymyślony przez sympatyków Sunderland AFC i nawiązuje do zanieczyszczonego środowiska (smog). Początkowy negatywny wydźwięk z czasem zaś ewoluował i obecnie w Middlesbrough traktuje się to słowo jak najbardziej melioratywnie

Lokata nr 38    Dinozaur

Hamburg SV ..... klub z Niemiec

A może lepiej Gad? :D

Lokata nr 37    Tęcze

Tarxien Rainbows FC ..... klub z Malty

Tęcze są piękne, ale jako ksywka brzmią śmiesznie

Lokata nr 36    Koryfeny

Dorados de Sinaloa ..... klub z Meksyku

Mam słabość do tego przypadku. Za symbol klubu obrano koryfeny - gatunek drapieżnych ryb. Zwane Złotymi Makrelami charakteryzują się dużymi gabarytami i pionowym czołem. A ponadto ich przysmakiem są...latające ryby!

Lokata nr 35    Wielki Dziadek

Ceará SC ..... klub z Brazylii

Latynosi mają poczucie humoru

Lokata nr 34    Toffi

Everton FC ..... klub z Anglii

Słodko. Ksywa wzięła się od ulokowanego w pobliżu stadionu sklepu ze smakołykami

Lokata nr 33    Koniki Morskie

AC Cesena ..... klub z Włoch

Stworzenia sympatyczne, ale zbyt anemiczne jak na warunki sportowe. Ponadto samce rodzą młode... Ceseńczyków usprawiedliwia tylko blisko położony Adriatyk

Lokata nr 32    Włóczędzy

Zenit Petersburg ..... klub z Rosji

Rosjanie mają dość specyficzny gust (potwierdzą to czołowe lokaty niniejszej klasyfikacji). Wymyślili go kibice rywali i dotyczy zdobycia przez klub krajowego mistrzostwa w 1984 roku. Włodarze postawili na nietuzinkową formę promocji sukcesu, a chodzi o...torby (tak też są określani) z napisem "Zenit - Mistrz". Były poręczne, zrobione z tworzywa PCV i jak na tamte czasy nowoczesne. Wyprodukowano ich z jakiś milion i mieszkańcy miasta nosili je ochoczo. Torby miały być idealne dla lokalnych bezdomnych, w których mogli trzymać swój dobytek. W innej wersji miano to nadali im Moskwiczanie, którzy to rozpoznawali przybyszy po skromniejszym odzieniu i upojeniu alkoholowym. Pojawia się jeszcze motyw podróżowania owych kibiców na wyjazdowe mecze pociągiem

Lokata nr 31    Wiertło

Atlético Banfield ..... klub z Argentyny

Bojowo brzmi. Pomysłodawcą był jeden z dziennikarzy gazety "El Pampero", zachwycony nadspodziewanie dobrą grą zespołu. Atlético doczekało się zdolnej generacji piłkarzy w latach 40-stych ubiegłego wieku. W 1944 roku spadli z ligi, lecz zdołali powrócić do niej już dwa lata późnej. "Przewiercali" boiskowych przeciwników (przede wszystkim na własnym obiekcie, odnosząc zwycięstwa we wszystkich dwudziestu spotkaniach)

Lokata nr 30    Drużyna z Krainy Ognia

Azerbejdżan ..... reprezentacja kraju

To kaukaskie państwo jest nazywane "Krainą Ognia". Chociażby z jednego powodu zwrot wydający się pasować jak ulał. Na jego terenie występują ogromne ilości ropy naftowej, jaka potrafiła nawet bez ludzkiej ingerencji wydobywać się na zewnątrz skorupy ziemskiej. "Czarne złoto" ulega samozapłonowi i stąd wielce oryginalny krajobraz

Lokata nr 29    Tarcza Jego Wysokości

Suazi ..... reprezentacja kraju

Barwny przydomek. Suazi to bardzo mały afrykański kraj, na czele którego stoi król. Także w dewizie państwowej czuć respekt dla idei obronności („Jesteśmy twierdzą”)

Lokata nr 28    Grabarze

Chacarita Juniors ..... klub z Argentyny

Wieje chłodem. Przezwisko ma dość prozaiczne podłoże - stadion leży nieopodal cmentarza (zresztą największego w kraju)

Lokata nr 27    Osiołki

SSC Napoli ..... klub z Włoch

Owa nazwa przylgnęła do drużyny z Neapolu po ligowych "wyczynach" piłkarzy z sezonu 1926/27. Statystyki są porażające. Z 18 meczów uciułali tylko punkcik, stracili aż 61 goli i tylko z przyczyn pozasportowych uniknęli degradacji z rozgrywek. Pogardliwe miano w następnych latach przypadło do gustu sympatykom zespołu. Osioł urósł do rangi symbolu, wypierając konia

Lokata nr 26    Smerfy

Łokomotiw Płowdiw ..... klub z Bułgarii

Przypomina się okres dzieciństwa. W tym przypadku trudno coś rzetelnego powiedzieć. Ani barwy, ani godło klubowe nawet nie posiadają niebieskiego motywu. Nic mi nie wiadomo o związkach ze służbami policyjnymi ;)

Lokata nr 25    Rękawicznicy

Yeovil Town FC ..... klub z Anglii

Miasto słynęło z produkcji rękawic. W zasadzie miejsce to można traktować za zbiorowe, ponieważ przydomków opierających się na zawodzie (stanowisku pracy) jest "zatrzęsienie". Jako wizytówkę wybrałem właśnie to, uznając za atrakcyjne i dla piłki abstrakcyjne

Lokata nr 24    Balon

Atlético Huracán ..... klub z Argentyny

Nietypowe miano, co? Jeszcze bardziej nietypowa jest geneza jego powstania. Klub jest jednym wielkim hołdem dla legendarnej postaci Jorge Newbery, jednego z prekursorów latynoamerykańskiej aeronautyki (lotnictwa). Nazwa drużyny wzięła się od balonu (na rozgrzane powietrze, taki z koszem) o imieniu "Huracán", na którym pobito kontynentalny rekord długości i odległości lotu tym środkiem transportu

Lokata nr 23    Żółwie

Terengganu FA ..... klub z Malezji

Nie powiem, bo stworzenia te mają "pozytywną markę". Niemniej z uwagi na nader niską ruchliwość jest słabym symbolem dla piłkarzy. Istnieje jednak skrajniejszy przypadek...

Lokata nr 22    Czerwone Robaki

Argentinos Juniors ..... klub z Argentyny

Termin powstał ponad 50 lat temu, kiedy klub awansował do najwyższej ligi. Będąc takim "średniakiem", grał na tyle ambitnie przed własną publicznością, aż stanowił poważne wyzwanie nawet dla najsilniejszych zespołów w kraju. Koszulki w jakich grają zawodnicy są wiadomego koloru

Lokata nr 21    Żółta Gorączka

Chorrillo FC ..... klub z Panamy

W medycynie mówi się na nią także żółta febra, występuje w strefie okołorównikowej i rozprzestrzeniana jest przez komary. Tyle informacji technicznych. Panama udowadnia, że nawet stan chorobowy nadaje się do tytułowania drużyny piłkarskiej. Pomysł ten mógł nasuwać się intuicyjnie - pierwszy komplet klubowych strojów jest całkowicie żółty

Lokata nr 20    Krewetki

Morecambe FC ..... klub z Anglii

"Wpada mi w ucho" ta nazwa. Krewetki są cenione przez miłośników kuchni i tyle mam o nich do powiedzenia. Rejon Morecambe jest miejscem połowu tych stworzeń oraz słynie z dania na ich podstawie - krewetki doniczkowe. W klubowym herbie ulokowano zaś jeden egzemplarz omawianego przedstawiciela owoców morza

Lokata nr 19    Świnia

SE Palmeiras ..... klub z Brazylii

Ten obraźliwy termin był kierowany po Drugiej Wojnie Światowej wobec Włochów (i ich potomków) zamieszkałych w São Paulo. Do Palmeiras przylgnęło po wydarzeniach sprzed kilkudziesięciu lat. Dwóch graczy Corinthians uległo śmiertelnemu wypadkowi i klub chciał zatrudnić dodatkowych piłkarzy. Wymagana była jednak jednogłośna zgoda pozostałych uczestników ligi. Jedynie włodarze Palmeiras zaprotestowali. Gdy obie ekipy grały ze sobą mecz, kibice rywali wypuścili na murawę właśnie świnię

Lokata nr 18    Stonki

Alemannia Aachen ..... klub z Niemiec

Niemcy są znani z pedantyzmu do ziemniaków oraz ich odmian. Przede wszystkim jednak kolorystyka koszulek (żółto-czarne), która upodabnia piłkarzy do tych owadów

Lokata nr 17    Owcze Głowy

FC Dordrecht ..... klub z Holandii

Tak też nazywani są mieszkańcy miasta. Przydomek oparty jest na ludowej gawędzie. Kilka wieków temu opodatkowano zakup mięsa i bydła. Dwóch łebskich mężczyzn, pragnących uniknąć płacenia opłat, miało wpaść na niecodzienny pomysł. Plan był taki, ażeby kupić owcę poza miastem i w drodze powrotnej przebrać ją za człowieka. Wszystko szło świetnie do czasu znalezienia się w bramie miasta, kiedy zwierzę zaczęło beczeć. Historię upamiętnia pomnik oraz wypiekane ciasteczka

Lokata nr 16    Koń Tysiąca Mil

Korea Północna ..... reprezentacja kraju

Wynika z popularnej w tamtym rejonie świata legendzie skrzydlatego konia

Lokata nr 15    Wielka Ropucha

Mogi Mirim ..... klub z Brazylii

Blady strach padł na wszystkie...muchy w okolicy :D Wybaczcie mój "rechot", ale trudno o inną reakcję

Lokata nr 14    Zielone Pastwisko

Boliwia ..... reprezentacja kraju

Kręcę głową z niedowierzaniem. Potrzeba tu jednak weryfikacji, gdyż wystarczających informacji czy to ich rzeczywisty przydomek nieco brak. Boliwijczyków przede wszystkim określa się mianem "Zielonych", lecz spotkać się można także z wyróżnioną wersją

Lokata nr 13    Ślimaki

Deportivo Maipú ..... klub z Argentyny

No i żółwie zostały "przegonione" :D

Lokata nr 12    Trąd

Newell's Old Boys ..... klub z Argentyny

Na początku dwudziestego wieku pojawiła się idea zorganizowania meczu charytatywnego na rzecz osób chorych na trąd, przebywających w szpitalu w Rosario. W tej inicjatywie mieli wziąć udział dwie lokalne drużyny: Newell's Old Boys oraz Central. Na zaproszenie od razu pozytywnie odpowiedziała pierwsza z nich i stąd niecodzienny pseudonim. Ich starzy konkurenci nie byli jednak aż tak radzi z tego pomysłu, co zaowocowało niepochlebnym mianem "Łajdaka"

Lokata nr 11    Krowy

Vissel Kobe ..... klub z Japonii

Brzmi śmiesznie. Biało-czarne pasy zawarte w klubowym herbie mają coś z krasul, wolno przeżuwających trawę na polskich łąkach

Lokata nr 10    Twój Tata

Junior ..... klub z Kolumbii

Fajna zbitka słowna. Twórcą terminu jest Edgar Perea - słynny w Kolumbii komentator sportowy (odpowiednik naszego Jana Ciszewskiego). Zmarły w kwietniu tego roku, mając niespełna 82 lata, prywatnie był gorącym fanem klubu

Lokata nr 9    Pióra

Krylja Sowietow Samara ..... klub z Rosji

W tytule klubu znajduje się wyraz "skrzydła" i...jest krótkie wytłumaczenie. Założony w czasie Drugiej Wojny Światowej z inicjatywy państwowego przemysłu lotniczego

Lokata nr 8    Mięso

Spartak Moskwa ..... klub z Rosji

I Rosja raz jeszcze. Ten śmiały pseudonim narodził się wtedy, gdy klub był silnie związany ze środowiskiem rzeźniczym, przyjmując nawet nazwę jednego z zakładów mięsnych (w sezonie 1925/26). Kibice rywali nie mają litości i stąd określenia pokroju "Świnia" oraz "Chlew". Pomijając ewentualne uwarunkowania kulturowe i tradycję piłkarską - istotna wydaje się być całkiem niezależna postawa Spartaka względem władz państwowych. Klub wychodził od społeczeństwa i cieszył się ogromną popularnością (chyba wiele nie zmieniło się w tym aspekcie). Rządowi nie podobało się to, dla którego stał się jakimś zagrożeniem. Inne stołeczne drużyny sponsorowane były przez państwowe agendy (CSKA przez armię, natomiast Dynamo -> policję) i niechęć z tamtej strony nie powinna dziwić

Lokata nr 7    Kapryśna Diva

Eintracht Frankfurt ..... klub z Niemiec

Trochę słodki, trochę gorzki. Początek lat 90-tych ubiegłego stulecia charakteryzował się bardzo rozchwianą postawą zespołu. Byli zdolni poradzić sobie z krajowymi potentatami, aby następnie przegrać z drużynami potencjalnie słabszymi od siebie. Ponadto przydomek ma odnosić się do słabego zarządzania klubem przez dawne władze (m.in. zamieszanie z utalentowanym Lajosem Détári)

Lokata nr 6    Bezpańskie Psy

Filipiny ..... reprezentacja kraju

Mocny przykład. Gwoli bycia precyzyjnym, należy mówić o "Ulicznych Psach", lecz sens jest wielce podobny. Dlaczego tak nazwano drużynę? Nie mam pomysłu. Z perspektywy Europejczyka brzmi to niezbyt przekonująco

Lokata nr 5    Zabójcy Szczurów

Estudiantes La Plata ..... klub z Argentyny

Bardzo dawno temu pewien gorący zwolennik klubu (niejaki Felipe Montedónica) parał się "likwidowaniem" gryzoni, wszechobecnych wtedy na miejskim rynku. W efekcie otrzymał efektywną ksywkę, która z czasem przeszła na drużynę. Druga wersja mówi natomiast o osobach studiujących medycynę, których część związała się z zespołem piłkarskim. Prosta sprawa: nierzadko pracowali na szczurach w laboratorium

Lokata nr 4    Niebieskie Palce

PEC Zwolle ..... klub z Holandii

Dlaczego tak? Efekt skrupulatnego liczenia gotówki! W 1682 zawaliła się kościelna wieża i postanowiono sprzedać dzwony sąsiadom z Kampen. Holenderskie skąpstwo jak widać to nie tylko stereotyp. W Zwolle martwili się, ażeby nowi właściciele zbytnio się nie obłowili, więc bardzo wygórowali swoje żądania cenowe. Druga strona przyjęła te warunki. Po odebrania dzwonów okazało się, że są one bardzo zniszczone (nie nadawały się do użytku). Kampen wymyśliło cwaną nauczkę. Należną kwotę wypłacono bowiem w monetach o "skromnym" nominale - duitach. Wątpiąc w uczciwość swoich partnerów handlowych, reprezentanci Zwolle gruntownie przeliczyli wielką ilość pieniędzy. Miedź, z której duity wyprodukowano, pozostawiła na ich dłoniach specyficzny ślad

Lokata nr 3    Słodkie Ziemniaki

Puebla FC ..... klub z Meksyku

:D Nie ma rady i musi być podium :D

Lokata nr 2    Latające Osły

Chievo Werona ..... klub z Włoch

Hmm...brzmi to abstrakcyjnie. Pseudonim zawdzięczają kibicom "rywala zza miedzy" i powstał jakieś 20 lat wstecz. Gdy obie drużyny rywalizowały ze sobą na zapleczu ligi, to z trybun dochodziły głośne drwiny: „Osły zaczną latać, jak zagramy derby w Serie A!”. No cóż, historia lubi zaskakiwać - doszło do nich już w sezonie 2001/02. Brak pokory zaś nie popłaca, bo obecnie Chievo gra wśród najlepszych ekip w kraju, a ich wielki przeciwnik doznał spadku

Lokata nr 1    Wieszacze Małp

Hartlepool United FC ..... klub z Anglii

Oto lider. Nazwa odnosi się głównie do samych mieszkańców i rzekomo dotyczy wydarzeń sprzed około 200 lat. W wojennej zawierusze u wybrzeży Hartlepool rozbił się francuski okręt. Jedynym ocalałym miała być małpa odziana we francuski mundur. Przesłuchano zwierzę, które nie było "zbytnio rozmowne". Uznano je ostatecznie za...wrogiego szpiega! Nie było innego wyjścia i małpę uśmiercono na plaży

Dla spragnionych większej dawki sporządziłem listę 250 pseudonimów, obejmującą co do zasady państwa ze wszystkich stron ziemskiego globu. Nie znajdziecie jednak żadnego przykładu z Ameryki Północnej. Powód jest prosty -> miałkość dostępnego materiału. Kibice w USA nie popisali się zbytnio i nadawali swoim pupilom bardzo nudne nazwy. Zawód ogromny, bo gama przydomków w innych sportowych konkurencjach (m.in. koszykówka, futbol amerykański) jest bardzo szeroka i atrakcyjna. Widocznie wszystko co najlepsze poszło tam i tu brakło. Niemniej, dopisała Ameryka Łacińska i Azja. Przed pożegnaniem malutka dygresja z mojej strony. Jak na razie zawieszam okresowe artykuły o wybitnych bramkach. Wszakże mam w planie inne, w mojej opinii bardzo fajne tematy do napisania. Jak będzie pokaże przyszłość. Miło było. Czołem! :-)